Almanya, Hitler, Yahudiler, Auschwitz, Shoah, Anne Frank’ın günlükleri derken okuduğum onlarca kitap ve makale ile izlediğim onlarca film ve belgesel, akıl ve vicdan süzgecimden geçiyor ve yıllar sonra kendimi Berlin’de Yahudi Müzesi’ni ziyaret ederken buluyorum.
Unutmamak ve Berlin’i kendi kimliğiyle birleştirmek
Yahudi tarihinin
Alman tarihinden ayrı değerlendirilemeyeceği aşikar. Almanlar
ilk öğrenim gören binlerce öğrenciye derslerde, yakarak öldürülen onbinlerce
Yahudi kurbanı ve pişmanlıklarını anlata dursun, müze, ‘unutmamak’
ve Berlin’i kendi kimliğiyle
birleştirmek için oluşturulmuş gibi.
Polonya asıllı ABD’li
mimar Daniel Libeskind tarafından inşa edilmiş bu yapı. Libeskind, dünyanın
dört bir tarafından kalabalık bir mimar topluluğuyla oluşturduğu bu müzenin
yanısıra Kopenhag Yahudi Müzesi ve Manchester Imparial War Museum gibi önemli
eserlerin de mimarı.
11 Eylül'ün ardından New York'ta ikiz kulelerin bulunduğu Ground Zero olarak adlandırılan bölgenin yerine yapılan 'özgürlük kuleleri' de Libeskind’ın uzamsal ve düşünsel zeka ürünü..
11 Eylül'ün ardından New York'ta ikiz kulelerin bulunduğu Ground Zero olarak adlandırılan bölgenin yerine yapılan 'özgürlük kuleleri' de Libeskind’ın uzamsal ve düşünsel zeka ürünü..
 |
| Daniel Libeskind |
Mimarisini
‘yokluk,’ ‘yitirilmişlik’ ve ‘bellek’ kavramları üzerinden çizgiler, çarpıtılmış
açılar, kesişen geometriler ve boşluklar etrafında kurgulayan Libeskind, Yahudi
Müzesi’nde ilginç bir mimari estetik sunuyor ziyaretçilerine. Labirentler,
aykırı çizgiler, zikzaklar, boşluklar, ışık ve mimarinin çizgisel düzlemde
oluşturduğu çoğu simgesel göndermeler var. 1005 pencerenin yaydığı ışıkla
bütünleşerek kurgulanan boşluklar, isimlere, tarihlere ve yerlere işaret
ediyor.
Pasajları
gezdikten sonra Sonsuzluk Merdiveni adı verilen merdivenle Sürgün ve Göç
Bahçesi’ne ve ardından,
soykırımda hayatını kaybedenlere ait eşyaların, mektupların ve fotoğrafların sergilendiği koridoru takip edip metal yüz şeklindeki figürlerin boşlukla bütünleştiği Soykırım (Holocaust) Kulesi’ne geliyorsunuz.
Holocaust..Kelime anlamı ateşte yakılan kurban..
soykırımda hayatını kaybedenlere ait eşyaların, mektupların ve fotoğrafların sergilendiği koridoru takip edip metal yüz şeklindeki figürlerin boşlukla bütünleştiği Soykırım (Holocaust) Kulesi’ne geliyorsunuz.
Holocaust..Kelime anlamı ateşte yakılan kurban..
Merdiven çaresizlik duygusunu kuvvetle hissettiriyor
Çıplak betondan inşa edilmiş 27 metrelik kuleye sahip bölümde yazın da kışın da ısıtma ve soğutma yapılmıyor. İçeriye girdiğiniz an ürperiyor, soluğunuzu bile duyabilecek sessizlikte yankılanan ayak seslerinizi dinliyorsunuz.
Toplama kamplarının temsil edildiği Soykırım Kulesi’nde yerden çok yukarıda, duvarın köşesinden tavana doğru uzayıveren metal bir merdiven var.
Merdiven özellikle oluşturulmuş yüksekliği ve yukarıya ulaşılmazlığı dolayısıyla çaresizlik duygusunu kuvvetle hissettiriyor.
Yapıldığı
yıllarda oldukça ses getiren binanın dış cephesi, zaman içinde yeşil-gri bir renk
alacak parlak çinko yüzeyi ile daha da etkileyici olacağa benzer.
Berlin’e yolunuz düşerse dünyaca ünlü mimar Daniel Libeskind’in bu etkileyici eserini görmeden dönmeyin.
Berlin’e yolunuz düşerse dünyaca ünlü mimar Daniel Libeskind’in bu etkileyici eserini görmeden dönmeyin.
