Hala bir bağbozumu festivaline katılmadıysanız Türkiye’deki ilk ve tek şarap müzesine sahip Mürefte’deki Kutman Şarap Fabrikası Eylül ve Ekim ayı boyunca her Cumartesi ve Pazar siz şarapseverleri bekliyor.
Fabrikada mahzenleri dolaşıp şarap ve şarap üretimiyle ilgili bilgileri edindikten sonra tadım odasında lezzetli peynirler eşliğinde dilediğiniz şarabın tadına bakıp içtiğiniz şarabın hikayesini dinleyebiliyorsunuz.
Şarapta üçüncü kuşak
Kutman Şarap Fabrikası’nın bulunduğu arazi önceleri Rumlarınmış. 1922’de Tekel gelinceye kadar rakı bile üretiliyormuş. Rumlar kasabadan ayrılınca fabrikayı Kutman ailesi satın alıp işletmeye başlamış.
Şimdilerde üretimi üçüncü kuşak yürütüyor. 1888’de yapılmış serin ve otantik fabrikayı gezerken sarf edilen emeği somut olarak görmeniz mümkün.
Şu an kullanılan teknoloji ve araç gereç olmadan üzümün bağbozumu zamanında nasıl at ve eşek sırtında sepetlerle şaraphaneye getirildiğini ve işlendiğini üzümlerin nasıl tartıldığını, fermantasyonun o günkü koşullarda nasıl takip edildiğini,
şarabın nasıl şişe veya fıçılarla nakledildiğini emektar şarap uzmanı Adnan Kutman’dan dinleyebilir ve bizzat o dönemlerden kalma şarap üretim cihazlarına dokunarak müzeyi dolaşabilirsiniz.
İyi şarap için toprağın verimi ve dengesi önemli
Ne yalan söyleyeyim, dinledikçe şarap üretiminin ne denli zor bir iş olduğunu anladım. Çok ciddi sabır ve emek gerektiriyor. Adnan Bey’den yine öğreniyorum ki iyi bir şarap için toprağın iyi olması, çok kurak olmaması, yağmur olmaması gerekiyor. Aşırı fakir bir toprak da üzüm için ideal değil. Üzümde, dolayısıyla şarapta denge, en önemli unsur.
Üzümün rüzgarla sohbeti
Bugün üzümü ekip yarın mahsulü toplayamıyorsunuz. Üzüm olgunlaşıyor, rüzgarla sohbet ederek gelişiyor, nerdeyse her hafta ilgi ve bakım istiyor. Bağlar bozulup da üzümler bir araya toplandığında ayrı bir yolculuk daha başlıyor.
Üzümler kırılıyor, presleniyor, bekletiliyor, damıtılıyor ve asıl içtiğimiz şarap ortaya çıkıyor. Ortaya çıkan ürün şişelenerek mahzenlerde aylarca bekletiliyor. Sonra satışa çıkıyor ama son aşamada bir de vergi sorunu ortaya çıkıyor.
Alkolün sosyal hayattaki yeri
Alkol en yüksek vergi ödenen sektörlerden biri. Dolayısıyla şarap da bundan nasibini alıyor ancak hükümetin vergi artışlarına rağmen alkolün sosyal hayattaki yeri dolayısıyla şarap yatırımları her yıl biraz daha artıyor.
Özellikle büyük yatırımcıların şarap üretimine yönelmesiyle Türkiye’deki ihracat oranı 90 milyon litreye çıkmış durumda. Bu oran dünya geneline göre oldukça düşük ancak adımlarını sağlam atan şirketler uzun vadede Uzakdoğu’ya yatırım için kolları sıvamış bile.
Şarabın Gözyaşları
Gözyaşı, şarabın yoğunluğunun anlatımında sıklıkla kullanılan terim. Şarabınızı kadehin nerdeyse ağzına kadar gelecek şekilde salladığınızda kenarlara bulaşan bir kısım şarap damlacıklar halinde toplanır ve gözyaşları gibi aşağılara doğru yuvarlanır. Şarap ne kadar dolgun ve yapışkanlığı fazla ise (nedeni alkol derecesinin fazla olmasi ve/veya fazlaca bir miktarda kalan şeker ve gliserol içermesi) o kadar fazla gözyaşı özelliği gösteriyor. Bu tip şaraplarda damlacıkların oluşması, alkol derecesi düşük ve zayıf bünyeli şaraplardan daha uzun sürüyor. Ben de tam olgunlaşmamış kırmızı üzümden yapılan bu yılın revaçtaki Rose şarabının tadına baktıktan sonra şarabın gözyaşlarını izleyip damağımı şenlendirmek için tercihimi Savilion Blank’ten yana kullanıyorum.
Şarapla ilgili anekdotlar:
- Şarabın yatık saklanması gerekiyor.
- Dünya genelinde en çok tüketilen şarap çeşidi Shiraz, Cabaret, Merlot.
- 3-5 yıllık beyaz şarap 3-5 günde tüketilmeli.
- Kırmızı şarap buzdolabına konmamalı, en fazla ertesi gün tüketilmeli.
- Mürefte'den dönüşte yol üzerindeki ayçiçeği tarlalarına girmeden ayrılmayın.
Yazı ve Fotoğraflar: Hülya Meral
http://twitter.com/hulyameral
hulya_meral@hotmail.com
